امروز : 10 دی 1403
بیمارستان متینی
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کاشان

رادیوگرافی یا پرتونگاری یا عکس برداری (Radiography) یکی از روش های تصویربرداری پزشکی است که به کمک آن میتوان به نحوی درون بدن انسان را دید و از این طریق به تشخیص درست بیماری کمک زیادی کرد. رادیوگرافی انواع متفاوتی دارد. پایه ای ترین نوع آن را رادیوگرافی ساده میگویند. رادیوگرافی ساده اولین نوع تصویربرداری با اشعه ایکس است که به توسط بشر اختراع شده و هنوز بطور وسیعی از آن استفاده میشود.

این تصویربرداری بوسیله تابش اشعه ایکس x-ray انجام میشود. اشعه ایکس از پوست و عضلات عبور کرده و به صفحه حساس برخورد میکند. رنگ این قسمت ها بعد از ظاهر شدن سیاه دیده میشود.
برعکس، استخوان مانع عبور اشعه ایکس شده و آن نواحی بعد از ظاهرشدن سفید دیده میشود. به همین علت در یک عکس رادیوگرافی بعضی استخوان ها که متراکم تر و محکم ترند سفیدتر و بعضی دیگر کمتر سفیدند.
نواحی ای مثل هوا یا گاز درون روده که اشعه ایکس کاملا بدون هیچ مشکلی عبور میکند کاملا سیاه هستند و بعضی دیگر که مختصری جلوی عبور اشعه را میگیرند مانند عضلات، خاکستری دیده میشوند.

رادیوگرافی ساده اولین نوع تصویربرداری است که تصویر به صورت تصویری سیاه و سفید بر روی عکس یا فیلم رادیولوژی که به صورت یک ورقه پلاستیکی یا سلوفان شفاف است نقش می بندد.
پزشک این ورقه را مقابل نور قرار میدهد و تصویر را نگاه میکند. رادیوگرافی ساده وسیله بسیار ارزشمندی برای بررسی استخوانها، شکستگی آنها و بیماری های مختلف آن است.

رادیوگرافی دیجیتال :

در این نوع رادیوگرافی تصویر تهیه شده به کامپیوتر فرستاده میشود و پزشک از روی صفحه مانیتور کامپیوتر تصویر را میبیند.
البته میتوان تصاویر را بر روی فیلم هم چاپ کرد.
تفاوت این روش با روش قدیمی، تفاوت در فیلم رادیوگرافیست. همان تفاوتی که در دوربین های جدید دیجیتال با دوربین های قدیمی وجود دارد.
در تصویربرداری دیجیتال بجای فیلم پلاستیکی از یک صفحه الکترونیکی با میلیون ها نیمه هادی کوچک حساس به اشعه ایکس استفاده میشود. تابش اشعه ایکس به نیمه هادی ها موجب ایجاد بار الکتریکی میشود. هر کدام از نقاط مختلف صفحه یا پیکسل های آن میزان مشخص و متفاوتی از اشعه ایکس را دریافت کرده و برحسب میزان اشعه، بار الکتریکی تولیدی هم متفاوت است. این بارها جمع آوری شده و به کامپیوتر ارسال میشود تا در آنجا اطلاعات پیکسل ها در کنار هم قرار گرفته و تصویر تشکیل شود

مزایای رادیوگرافی دیجیتال نسبت به رادیوگرافی ساده:

سرعت بالاتر تهیه تصویر

کیفیت بهتر تصاویر

کاهش هزینه ها به جهت حذف فیلم

توانایی آرشیو تصاویر با سهولت بیشتر و امکان کپی فیلم به هر تعداد و بدون صرف هزینه اضافی

توانایی ارسال تصاویر از مجاری الکترونیک مثل شبکه های بیمارستانی و یا از طریق اینترنت

دسترسی بهتر و سریعتر پزشک به تصویر رادیوگرافی به محض تهیه آن

امکان نگهداری تمام تصویربرداری ها مانند رادیوگرافی ساده، س تی اسکن، ام آر آی، سونوگرافی در یک بستر مشترک

امکان دستکاری کردن و ادیت تصویر (مانند بزرگ و کوچک کردن، روشن و تیره کردن، تغییر در کنتراست تصویر، علامت گذاری روی تصویر)

 

نکات تکمیلی در خصوص رادیوگرافی:

عکسهای رادیوگرافی خود را دور نریزید! ممکن است سالها بعد، مقایسه عکس های جدید با عکس های قبلی در راه تشخیص کمک موثری باشد.
تشخیص و درمان بیماری در علم پزشکی، یک مجموعه است که با علائم بیمار آغاز گردیده و با معاینات پزشک ادامه می یابد و با روشهای پاراکلینیک مانند سونوگرافی، رادیولوژی، آزمایشگاه، سی تی اسکن و MRI تکمیل میگردد. هیچ کدام از موارد فوق به تنهایی برای تشخیص نهایی کافی نمیباشد.
تفسیر رادیوگرافی در کنار علایم بالینی و معاینات بیمار ارزشمند است. از رادیوگرافی خود به تنهایی انتظار تشخیص نهایی را نداشته باشید.